Heerlen viert 80 jaar bevrijding met nieuwe straatnamen

Op 17 september 2024 is het precies 80 jaar geleden dat Heerlen werd bevrijd van de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog. Om deze bijzondere mijlpaal te vieren, heeft de gemeente Heerlen besloten om vijftien nieuwe straatnamen te geven aan personen en gebeurtenissen die een belangrijke rol speelden in het verzet en de bevrijding. Dit unieke straatnamenplan eert niet alleen moedige verzetsstrijders, maar herdenkt ook de vele slachtoffers van het nazisme.

Op de foto is de overhandiging van het straatnaambord aan Kenneth Thayer zichtbaar.

Eerbetoon aan lokale slachtoffers

Drie van de nieuwe straatnamen zijn een eerbetoon aan lokale slachtoffers van het fascisme. Zo wordt het Alte Mutter Steinbachpad vernoemd naar de matriarch van een Heerlense Sinti-familie, waarvan meerdere leden door de nazi’s werden vermoord. Daarnaast worden het Hendlichpad en het Henriëtte Neterpad toegevoegd. Het Hendlichpad herdenkt een Joods gezin dat in Heerlen woonde en tijdens de oorlog werd omgebracht. Het Henriëtte Neterpad, nabij Benzenrade, is vernoemd naar een Joods meisje dat daar ondergedoken zat, maar werd verraden en in Auschwitz werd vermoord. Deze straatnamen staan stil bij het immense leed dat de lokale bevolking heeft ondergaan.

Herinnering aan de April/Mei-staking van 1943

De stakingen van april en mei 1943, waaraan zo’n 500.000 mensen deelnamen, worden beschouwd als een van de grootste verzetsacties in Nederland. In Zuid-Limburg speelde de mijnwerkersstaking een cruciale rol. De staking begon in de machinefabriek van Stork in Hengelo en sloeg dankzij dappere telefonistes over naar de mijnen in Heerlen. Honderden mijnwerkers werden opgepakt en drie van hen werden geëxecuteerd. Om deze helden te eren, worden er paden vernoemd naar de telefonistes Gré Hekket en Femy Efftink, en naar de stakers Meinardus Tempelaars, Rienier Savelsberg, en Servatius Toussaint.

Verzetsheldinnen in het zonnetje

Naast de telefonistes worden ook twee verzetsvrouwen uit Heerlen geëerd met straatnamen. Antje Bensen-Offermans, een moedige voedvrouw die piloten hielp ontsnappen en het verzet van cruciale informatie voorzag, en Riek Okhuijzen, een koerierster die illegale kranten en hulpmiddelen voor het verzet verspreidde, krijgen beiden een straatnaam. Beide vrouwen ontvingen na de oorlog hoge onderscheidingen voor hun heldendaden en hun namen zullen voortleven in de straten van Heerlen.

Geallieerde bevrijders

Tot slot worden twee geallieerde eenheden geëerd die een sleutelrol speelden in de bevrijding van Heerlen op 17 september 1944. Het 119th Infantry Regiment en het 743rd Tank Battalion bevrijdden respectievelijk Heerlerbaan, het centrum van Heerlen, en de omliggende gebieden. In de buurt van Heerlerbaan zullen twee paden naar deze eenheden worden vernoemd. Een bijzonder moment zal plaatsvinden op 16 september, wanneer het straatnaambord van “Old Hickory” symbolisch wordt overhandigd aan de Amerikaanse veteraan Kenneth Thayer, die in 1944 deel uitmaakte van dit regiment.

Een blijvende herinnering

Wethouder Casper Gelderblom benadrukt het belang van deze straatnamen: “Vrijheid is niet vanzelfsprekend, zeker in een tijd waarin extremistisch nationalisme en discriminatie weer opkomen. Het in leven houden van de verhalen uit de oorlog is daarom essentieel. Met deze straatnamen eren we niet alleen de slachtoffers en helden van onze stad, maar geven we ook betekenis aan de plekken waar deze namen terugkomen. Ze herinneren ons aan de moed en het doorzettingsvermogen van degenen die vochten voor onze vrijheid.”

Officiële onthullingen

Het komende jaar zullen alle nieuwe straatnamen officieel worden onthuld tijdens speciale ceremonies. Hierbij zijn nabestaanden en andere betrokkenen van harte welkom om suggesties te doen en deel te nemen aan de herdenkingen.

Met dit straatnamenplan blijft de herinnering aan het verzet en de bevrijding van Heerlen levend, voor huidige en toekomstige generaties.