Heerlen zet een fundamentele koerswijziging in waarmee de concentratie van armoede en kwetsbaarheid wordt doorbroken. Samen met partners in het Nationaal Programma Heerlen-Noord (NPHLN) kiest de stad voor drie krachtige woonpijlers: Investeren, Koesteren en Reguleren. Het doel is niet alleen huizen bouwen, maar vooral gemeenschappen versterken waarin kinderen veilig en gezond kunnen opgroeien.
We willen onze jongeren behouden in onze buurten. Belangrijk hiervoor is dat er een aantrekkelijke woon- en leefomgeving is met de juiste en voldoende woningen. Dit geldt ook voor onze professionals die in Heerlen werken, maar hier geen passende woning kunnen vinden. Voor hen gaan we bouwen. We hebben daarnaast nog meer werkenden nodig die onze voorzieningen overeind houden en hier ook komen wonen zodat zij ook deelnemen aan de lokale samenleving.
Nu staan er te veel buurten onder druk. Heerlen beantwoordt de hartenkreten die in veel buurten te horen zijn. Goedkope, verouderde woningen zorgen voor kwetsbare verhuisbewegingen uit heel Nederland naar Heerlen, terwijl juist veel Heerlenaren die hier geworteld zijn de stad verlaten. Ter illustratie: in Heerlen-Noord was er in tien jaar tijd sprake van maar liefst 32.000 verhuisbewegingen in een gebied met 56.000 inwoners. Van de mensen die met een bijstandsuitkering naar Heerlen komen, komt maar liefst 34 procent van buiten Limburg.
Het gevolg: straten waar bewoners elkaar niet meer kennen, scholen waar kinderen na een paar jaar alweer vertrekken en gemeenschappen die met grote leefbaarheidsproblemen kampen. Het effect van sociale en economische investeringen is beperkt vanwege deze verhuisbewegingen.
Investeren
De komende jaren worden minimaal 7.000 woningen toegevoegd. Nieuwe woningen worden verspreid over de stad, volgens het principe ‘mengen zonder te verdringen’. Ook bestaande woningen worden verduurzaamd en levensloopbestendig gemaakt. Hiervoor wordt een uniek Woonfonds (11 miljoen) opgericht waarin publieke en private middelen samenkomen.
Koesteren
Te veel werkende Heerlenaren verlaten de stad omdat er voor hen geen passende woning beschikbaar is. Ook zijn er veel mensen die hier wel werken maar niet wonen. Daarom krijgen inwoners van Parkstad en mensen met cruciale beroepen – zoals zorgmedewerkers, leraren en politiemensen – voortaan voorrang bij de toewijzing van woningen. Dit wordt ook gedragen door grote werkgevers. Medlands: “Als Medlands Parkstad geloven we in een regio waar talent niet alleen werkt, maar ook graag wil wonen. De koers van de gemeente Heerlen om met cruciale beroepen, zoals in onze sector, voorrang te geven op passende woningen raakt precies die kern. Dit is wat wij, wat Heerlen en wat de regio nodig heeft om samen te groeien.”
Ook Zuyderland steunt de nieuwe plannen, die een significante bijdrage kunnen leveren aan het inlopen van de personeelstekorten van het ziekenhuis. Ter ondersteuning van het Heerlense plan gaan de komende maanden landelijke wervingscampagnes draaien. Ambitie daarbij is om, met behulp van het nieuwe Heerlense beleid, 30 specialistische verpleegkundigen aan te trekken door hen naast een baan ook een woning te bieden.
Reguleren
Heerlen is de gemeente met de laagste sociaaleconomische status van Nederland. Daarom voert Heerlen een fanatieke generatielange inhaalrace, maar die sociale inhaalrace is niet effectief als de concentratie van armoede niet wordt doorbroken. Van alle mensen die met een bijstandsuitkering naar Heerlen komen, komt een ruime meerderheid van buiten de regio en zelfs 34 procent van buiten Limburg. Hierdoor ontstaan buurten met een hoge concentratie van armoede en grote doorstroom. Om de druk te verlichten, gaat Heerlen de kwetsbare verhuizingen van buiten Parkstad naar 19 buurten reguleren met toepassing van de Wet Bijzondere Maatregelen Grootstedelijke Problematiek (Wbmgp). Voorwaarden zijn inkomen uit werk (studenten en AOW’ers uitgezonderd) en geen verleden van woonoverlast.
Samen sterk
De drie pijlers rusten op het eerder vastgestelde Heerlens Woonfundament. Naast de gemeente dragen ook de partners binnen het Nationaal Programma Heerlen Noord en de Stadsregio Parkstad deze aanpak. Samen werken we aan een toekomst waarin gemeenschappen stabieler worden, kinderen meer kansen krijgen en inwoners zich weer verbonden voelen met hun wijk.
“Heerlen maakt vandaag een historische keuze,” vertelt wethouder Wonen Casper Gelderblom. “Met een nieuw Woonfonds investeren we in een gebalanceerd woningaanbod, en we koesteren onze eigen inwoners én nieuwkomers die onze stad versterken door voorrang op huurwoningen te organiseren. In buurten die onder druk staan gaan we concentraties van armoede definitief doorbreken door kwetsbare verhuizingen van buiten Parkstad voortaan te reguleren. Samen met al onze partners bouwen we zo aan een Heerlen waar kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien, gedragen door sterke en stabiele gemeenschappen”.
Wethouder Jaimy van Dijk geeft aan: “Met de aanvraag voor de Wbmgp geeft Heerlen een signaal af dat wordt gesteund door de hele Parkstadregio”.
